Βεβαίωση σύμφωνα με το Άρθρο 53 του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1215/2012
Οι παρακάτω πληροφορίες και οδηγίες αποσκοπούν στην αποτελεσματική διεκπεραίωση των αιτήσεων για την έκδοση της βεβαίωσης του άρθρου 53 Καν. 1215/2012, την επιτάχυνση του έργου της Δικαιοσύνης και την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Γενικές πληροφορίες και οδηγίες:
Η βεβαίωση που εκδίδεται βάσει του άρθρου 53 του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1215/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Δεκεμβρίου 2012, εξυπηρετεί την απλούστευση και την επιτάχυνση της αναγνώρισης και εκτέλεσης δικαστικών αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επιβεβαιώνει ότι η απόφαση που εκδόθηκε από δικαστήριο κράτους μέλους είναι εκτελεστή και πληροί τις προϋποθέσεις του Κανονισμού, καθιστώντας περιττή τη διαδικασία της κήρυξης εκτελεστότητας (exequatur) στο κράτος μέλος όπου ζητείται η εκτέλεση.
Η χρήση της ενισχύει την εμπιστοσύνη μεταξύ των δικαστικών συστημάτων των κρατών μελών, διασφαλίζοντας την απρόσκοπτη κυκλοφορία των δικαστικών αποφάσεων στο πλαίσιο της εσωτερικής αγοράς. Η βεβαίωση εκδίδεται από το δικαστήριο που εξέδωσε την αρχική απόφαση, το οποίο αξιολογεί αν πληρούνται οι σχετικές προϋποθέσεις. Περιλαμβάνει βασικές πληροφορίες, όπως τα στοιχεία του δικαστηρίου, των διαδίκων, την περίληψη της απόφασης και τη βεβαίωση ότι η απόφαση είναι εκτελεστή. Η έκδοση γίνεται μέσω ενός τυποποιημένου εντύπου, όπως προβλέπεται από τον Κανονισμό, διαθέσιμου στην πύλη της ευρωπαϊκής ηλεκτρονικής δικαιοσύνης, στη διεύθυνση https://e-justice.europa.eu/273/EL/judgments_in_civil_and_commercial_matters_forms.
Για την έκδοση της εν λόγω βεβαίωσης, η διαδικασία και οι προϋποθέσεις είναι οι εξής: ο ενδιαφερόμενος διάδικος υποβάλλει αίτηση στο δικαστήριο που εξέδωσε την απόφαση, ζητώντας την έκδοση της βεβαίωσης. Η αίτηση εξετάζεται από το δικαστήριο σύμφωνα με τις διατάξεις του Κανονισμού. Για να εκδοθεί η βεβαίωση, η απόφαση πρέπει να αφορά σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις να είναι εκτελεστή στο κράτος μέλος προέλευσης και να μην αφορά σε υποθέσεις σχετικά με την ευθύνη κράτους για πράξεις ή παραλείψεις κατά την άσκηση της κρατικής εξουσίας (acta jure imperii) (άρθρο 1 π. 1 Καν. 1215/2012). Εξαιρούνται υποθέσεις οικογενειακού δικαίου, πτωχεύσεις, λύσης και εκκαθάρισης ν.π., δικαστικοί συμβιβασμοί, οι πτωχευτικοί συμβιβασμοί, κ.λ.π., όπως και υποθέσεις σχετικά με κοινωνική ασφάλιση, διαιτησίας, και κληρονομικών σχέσεων, κ.λ.π. (βλ. άρθρο 1 π. 2 Καν. 1215/12).
Οι εκτελεστές αποφάσεις αναφέρονται στο άρθρο 904 παρ. 2 περ. α ΚΠολΔ, εκτελεστές είναι και οι αποφάσεις ασφαλιστικών μέτρων και προσωρινές διαταγές (700 ΚΠολΔ), οι οποίες υπάγονται κατ’ αρχήν στο πεδίο του Καν. 1215/2012 και χορηγείται για αυτές βεβαίωση του άρθρου 53. Ως δικαστικές αποφάσεις νοούνται και οι διαταγές πληρωμής που εκδίδονται από Δικαστή (άρθρο 2 περ. α, Καν. 1215/12) (όχι όμως διαταγές πληρωμής κ.α. που εκδίδονται από Δικηγόρο ή Συμβολαιογράφο, βλ. Δ.Ε.Ε., απόφαση της 9ης Μαρτίου 2017, υπόθεση C-551/15, Pula Parking d.o.o. κατά Sven Klaus Tederahn)
Ιδίως επί αποφάσεων ασφαλιστικών μέτρων ή προσωρινών διαταγών, βεβαίωση του άρθρου 53 Καν. 1215/2012 χορηγείται μόνο σε όσες αποφάσεις ή διαταγές εκδίδονται από δικαστήριο το οποίο έχει διεθνή δικαιοδοσία επί της ουσίας της υπόθεσης (άρθρο 2 περ. α, εδ. β, Καν. 1215/12). Απαιτείται δηλαδή το δικάσαν Δικαστήριο ή Δικαστής να έχει θεμελιώσει τη διεθνή του δικαιοδοσία επί των κανόνων του ιδιωτικού διεθνούς δικαίου και δεν αρκεί η θεμελίωση λόγω απλά του κατεπείγοντος χαρακτήρα. Αυτό πρέπει να προκύπτει από το κείμενο της απόφασης ή της προσωρινής διαταγής, ή να συνάγεται ευχερώς από τα έγγραφα της υπόθεσης, διότι η κρίση του Δικαστή που εκδίδει τη βεβαίωση του άρθρου 53 δεν υποκαθιστά την κρίση του δικάσαντος Δικαστή. Σε περίπτωση που έχουν εκδοθεί ερήμην, βεβαίωση του άρθρου 53 Καν. 1215/2012 χορηγείται μόνο όταν έχει επιδοθεί το εισαγωγικό δικόγραφο, ή, σε διαφορετική περίπτωση, η ίδια η απόφαση ή η προσωρινή διαταγή, εφόσον προβλέπεται δυνατότητα άσκησης ενδίκων μέσων/βοηθημάτων κατ’ αυτών (άρθρο 2 περ. α, εδ. β, Καν. 1215/12). Απαιτείται πραγματική επίδοση, διότι η επίδοση απαιτείται και κρίνεται κατά τον Κανονισμό 1215/2012 κατά τον οποίον ως επίδοση νοείται η πραγματική επίδοση, υπό την έννοια του άρθρου 28 («ο εναγόμενος ήταν σε θέση να παραλάβει το εισαγωγικό έγγραφο της δίκης ή άλλο ισοδύναμο έγγραφο εντός της αναγκαίας για την άμυνά του προθεσμίας ή ότι καταβλήθηκε κάθε επιμέλεια για το σκοπό αυτό») στον αντίδικο και όχι η πλασματική επίδοση (βλ. και ΑιτΣκ (7) Καν. 2020/1784, και Δ.Ε.Ε., απόφαση της 19ης Δεκεμβρίου 2012, υπόθεση C-325/11, Krystyna Alder και Ewald Alder κατά Sabina Orlowska και Czeslaw Orlowski). Επιπλέον, Τα παραπάνω ισχύουν mutatis mutandis και για τις διαταγές πληρωμής που εκδίδονται από Δικαστή, καθώς δεν προβλέπεται κάποια εξαίρεση για αυτές.
Βεβαίωση του άρθρου 53 δεν εκδίδεται για ευρωπαϊκές εντολές πληρωμής, για τις οποίες η διαδικασία έκδοσης και απονομής εκτελεστότητας είναι διακριτή και αυτοτελής. Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφθείτε την ιστοσελίδα https://e-justice.europa.eu/41/EN/european_payment_order.
Βεβαίωση του άρθρου 53 δεν εκδίδεται για αποφάσεις σε υποθέσεις που αφορούν την ευθύνη κράτους για πράξεις ή παραλείψεις κατά την άσκηση της κρατικής εξουσίας (acta jure imperii) (άρθρο 1 π. 1 Καν. 1215/2012).
Βεβαίωση του άρθρου 53 δεν εκδίδεται για αποφάσεις σε υποθέσεις σχετικά φορολογικές, τελωνειακές ή διοικητικές υποθέσεις (άρθρο 1 π. 1 Καν. 1215/2012).
Βεβαίωση του άρθρου 53 δεν εκδίδεται για αποφάσεις οικογενειακού δικαίου, πτωχεύσεις, λύσης και εκκαθάρισης ν.π., δικαστικούς συμβιβασμούς, πτωχευτικούς συμβιβασμούς, κ.λ.π., όπως και για αποφάσεις σχετικά με κοινωνική ασφάλιση, διαιτησίας, και κληρονομικών σχέσεων, κ.λ.π. (βλ. άρθρο 1 π. 2 Καν. 1215/12).
Η χορήγηση της βεβαίωσης του άρθρου 53 δεν σημαίνει άνευ ετέρου ότι η διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης θα ευδοκιμήσει στο κράτος εκτέλεσης. Η βεβαίωση απλά επιβεβαιώνει την εκτελεστότητα της απόφασης κατά το ημεδαπό δίκαιο και τις βασικές προϋποθέσεις και όρους του Καν. 1215/2012, χωρίς να αποκλείεται να υπάρξουν ή να αναδυθούν λόγοι άρνησης της εκτέλεσης στο κράτος εκτέλεσης που να εμποδίσουν την εκτέλεση.
Απαιτούμενα έγγραφα:
Βάσει λοιπών των ανωτέρω, η αίτηση για την έκδοση της βεβαίωσης πρέπει να συνοδεύεται από τα εξής έγγραφα:
- Αίτηση για την έκδοση της βεβαίωσης, στην οποία αναφέρονται τα στοιχεία του αιτούντος διαδίκου και του πληρεξουσίου δικηγόρου. Εάν ο αιτών δικηγόρος δεν παραστάθηκε ως πληρεξούσιος στη δίκη, απαιτείται θεωρημένη εξουσιοδότηση μέσω της πλατφόρμας gov.gr, ή από τον ίδιο τον δικηγόρο, κατ’ αναλογία των διατάξεων του ΚΠολΔ.
- Αντίγραφο της απόφασης, προσωρινής διαταγής, διαταγής πληρωμής ή άλλου εκτελεστού τίτλου που εκδόθηκε από το Δικαστήριο.
- Αποδεικτικό επίδοσης του εισαγωγικό δικογράφου, εφόσον έχει επιδοθεί, εκτός κι αν η επίδοσή του (ακριβής ημερομηνία) βεβαιώνεται από το ίδιο το κείμενο της απόφασης.
- Αποδεικτικό επίδοσης της απόφασης, της προσωρινής διαταγής ή της διαταγής πληρωμής, εφόσον έχουν επιδοθεί.
- Όλα τα έγγραφα που θεμελιώνουν την εκτελεστότητα της απόφασης, ανάλογα με τη φύση της:
- Επί τελεσίδικων αποφάσεων: Πιστοποιητικό περί μη κατάθεσης ένδικων μέσων ή παραίτηση από αυτά (τελεσιδικίας), εκτός κι αν πρόκειται για ανέκκλητες αποφάσεις (σ.σ. μικροδιαφορών).
- Επί προσωρινά εκτελεστών αποφάσεων: Πιστοποιητικό περί μη κατάθεσης ένδικων μέσων ή παραίτηση από αυτά, και βεβαίωση της γραμματείας ότι δεν έχει ανακληθεί η διάταξη προσωρινής εκτελεστότητας, ή δεν έχει κατατεθεί αίτηση αναστολής, ή αυτή έχει απορριφθεί, ή πιστοποιητικό πορείας από το οποίο να προκύπτουν αυτά.
- Επί αποφάσεων ασφαλιστικών μέτρων: Βεβαίωση της γραμματείας ή πιστοποιητικό πορείας που αποδεικνύει ότι η απόφαση δεν έχει ανακληθεί ή τροποποιηθεί, και σε περίπτωση που εκδόθηκε ερήμην αποδεικτικό επίδοσης της αίτησης, μαζί με την πράξη κατάθεσης, τον ορισμό δικασίμου και την κλήση προς εμφάνιση, ή αποδεικτικό επίδοσης της απόφασης.
- Επί προσωρινών διαταγών: Βεβαίωση της γραμματείας ή πιστοποιητικό πορείας που αποδεικνύει ότι η προσωρινή διαταγή δεν έχει ανακληθεί ή τροποποιηθεί, και σε περίπτωση που εκδόθηκε ερήμην αποδεικτικό επίδοσης της αίτησης, μαζί με την πράξη κατάθεσης, τον ορισμό δικασίμου και την κλήση προς εμφάνιση, ή αποδεικτικό επίδοσης της προσωρινής διαταγής.
- Επί διαταγών πληρωμής (άρθρα 632 επ. ΚΠολΔ): Αποδεικτικό επίδοσης της διαταγής πληρωμής, εντός των δύο μηνών από την έκδοσή της και βεβαίωση της γραμματείας που να προκύπτει ότι δεν έχει ασκηθεί και ευδοκιμήσει αίτηση αναστολής κατ’ αυτής, ή αυτή έχει απορριφθεί. Ενόψει του άρθρου 45 (1) (β) του Καν. 1215/2012, συνίσταται βέβαια η βεβαίωση του άρθρου 53 να ζητείται μόνο εφόσον η διαταγή πληρωμής έχει τελεσιδικήσει, δηλαδή έχουν παρέλθει άπρακτες οι προθεσμίες άσκησης ανακοπών κατ’ άρθρα 632-633 ΚΠολΔ, ή έχει ασκηθεί ανακοπή και αυτή έχει απορριφθεί τελεσίδικα. Άλλως, υπάρχει ορατός κίνδυνος η αναγνώριση της διαταγής πληρωμής να απορριφθεί από τις αρχές του κράτους εκτέλεσης.
- Όταν ο αντίδικος κατοικοεδρεύει στην αλλοδαπή , σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις (εκτός φυσικά των περιπτώσεων που υπάρχει αντίκλητος στην Ελλάδα), απαιτείται εκτός από το αποδεικτικό επίδοσης στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών για την τήρηση των εσωτερικών προθεσμιών (π.χ. 630Α ΚΠολΔ), να προσκομίζεται και το αποδεικτικό επίδοσης από την αλλοδαπή ώστε να προκύπτει η επίδοση κατά την έννοια του άρθρου 28 του Καν. 1215/2012 (ή των εκάστοτε εφαρμοστέων διεθνών συμβάσεων κ.λ.π.).
- Προαιρετικά, μπορεί να υποβληθεί μια σύντομη περίληψη της υπόθεσης ενώπιον του δικαστηρίου, δηλαδή του αντικειμένου της διαφοράς, σε ξεχωριστό έγγραφο ή στην ίδια την αίτηση.
- Προαιρετικά, συνίσταται ιδιαιτέρως να προσκομιστεί προσυμπληρωμένο το τυποποιημένο έντυπο που προβλέπεται από τον Κανονισμό και είναι διαθέσιμο στην πύλη της ευρωπαϊκής ηλεκτρονικής δικαιοσύνης, στη διεύθυνση https://e-justice.europa.eu/273/EL/judgments_in_civil_and_commercial_matters_forms.
Σημαντικές Επισημάνσεις:
- Η προσκόμιση όλων των παραπάνω εγγράφων θα βοηθήσει στην επιτάχυνση της διαδικασίας και την ταχύτερη έκδοση της βεβαίωσης.
- Η αίτηση θα απορρίπτεται μόνο όταν η απόφαση δεν πληροί τα ουσιαστικά κριτήρια του Κανονισμού 1215/2012 για την έκδοση του πιστοποιητικού, δηλαδή όταν δεν πρόκειται για εκτελεστό τίτλο κατά το άρθρο 904 ΚΠολΔ.
- Εφόσον τυχόν απαιτούμενα έγγραφα λείπουν, ο δικαστής ευρωπαϊκών και διεθνών συνδρομών δεν θα απορρίπτει την αίτηση, αλλά θα ζητά τη συμπλήρωσή της με τα απαιτούμενα έγγραφα.
- Ενδέχεται να ζητηθούν περαιτέρω έγγραφα εάν αυτό απαιτείται από τις συνθήκες της υπόθεσης ή για την έκδοση και συμπλήρωση της βεβαίωσης του άρθρου 53 του Κανονισμού 1215/2012.
- Συνίσταται, εφόσον υπάρχουν απορίες ή ερωτήσεις, ο ενδιαφερόμενος δικηγόρος να απευθυνθεί στον αρμόδιο δικαστή (μέσω της γραμματείας με email ή με προσωπική εμφάνιση) πριν την υποβολή της αίτησης για διευκρινήσεις.
Έκδοση βεβαίωσης με υποβολή ηλεκτρονικής αίτησης:
Η διαδικασία για την έκδοση της βεβαίωσης μπορεί να ξεκινήσει εναλλακτικά με την υποβολή της αίτησης και των απαιτούμενων δικαιολογητικών στο portal «solon.gov.gr» (όπως συμβαίνει και στα λοιπά δικαστικά πιστοποιητικά).
- Έλεγχος πληρότητας: Ο δικαστής θα ενημερώνει τον αιτούντα σχετικά με την ορθότητα και την πληρότητα της αίτησης και των συνημμένων δικαιολογητικών.
- Έκδοση βεβαίωσης: Εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις, θα εκδίδεται η βεβαίωση του άρθρου 53.
- Παραλαβή βεβαίωσης: Η βεβαίωση θα παραλαμβάνεται μέσω του ως άνω portal, όπως συμβαίνει και στα λοιπά πιστοποιητικά.
Αλέξανδρος – Ιωάννης Καργόπουλος
Πρωτοδίκης
Δικαστής Διεθνών & Ευρωπαϊκών Δικαστικών Συνδρομών
σε Αστικές & Εμπορικές Υποθέσεις