ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ
ΤΜΗΜΑ ΝΑΥΤΙΚΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
ΤΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
Αριθμός απόφασης
3208/2022
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ
(Γ.Α.Κ./Ε.Α.Κ. αγωγής 324/211/2021)
——————————————————–
Συγκροτήθηκε από τη Δικαστή Χρυσάνθη Μάντη, Πρωτοδίκη, την οποία όρισε ο Πρόεδρος του Τριμελούς Συμβουλίου Διεύθυνσης του Πρωτοδικείου, και τη Γραμματέα Ελένη Κατιρτζόγλου.
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του, στις 7 Δεκεμβρίου 2021, για να δικάσει την υπόθεση :
Της ενάγουσας : Εταιρείας με την επωνυμία «…» («…»), που εδρεύει στο … (…), νόμιμα εκπροσωπούμενης, η οποία προκατέθεσε νόμιμα και εμπρόθεσμα, στις 9-6-2021, τις από ίδιας ημερομηνίας προτάσεις της δια του πληρεξούσιου δικηγόρου της Βασίλειου Βερνίκου (Α.Μ. Δ.Σ.Π. 1676), δυνάμει του από 15-6-2021 πληρεξουσίου της Διευθύντριάς της …, που φέρει επισημείωση πιστοποίησης γνησίου υπογραφής (apostille) με αριθμό θεώρησης …/2021, που προσκομίζεται στην αγγλική γλώσσα και σε νόμιμη μετάφραση στην ελληνική γλώσσα, και δεν εκπροσωπήθηκε στο ακροατήριο από πληρεξούσιο δικηγόρο. Ο ως άνω πληρεξούσιος δικηγόρος προσκόμισε το υπ’ αριθμό …/9-6-2021 γραμμάτιο προκαταβολής εισφορών και ενσήμων του Δ.Σ.Π.
Της εναγόμενης : Εταιρείας με την επωνυμία «…», με Α.Φ.Μ. …, που εδρεύει στη …, επί της …, νόμιμα εκπροσωπούμενης, η οποία προκατέθεσε νόμιμα και εμπρόθεσμα, στις 28-5-2021 τις από ίδιας ημερομηνίας προτάσεις της δια του πληρεξούσιου δικηγόρου της Ιωάννη Παντελίδη (Α.Μ. Δ.Σ.Α. 8255), δυνάμει του από 26-1-2021 κοινού πληρεξουσίου του … και της …, στο οποίο βεβαιώνεται το γνήσιο της υπογραφής τους, σε συνδυασμό με το υπ’ αριθμό …/6-10-2020 πληρεξούσιο της συμβολαιογράφου Αθηνών Αικατερίνης Γεροστάθη του νόμιμου εκπροσώπου της εναγόμενης …, και δεν εκπροσωπήθηκε στο ακροατήριο από πληρεξούσιο δικηγόρο. Ο ως άνω πληρεξούσιος δικηγόρος προσκόμισε το υπ’ αριθμό …/28-5-2021 γραμμάτιο προκαταβολής εισφορών και ενσήμων του Δ.Σ.Π.
Η ενάγουσα ζητεί να γίνει δεκτή η από 12-1-2021 αγωγή της, που κατατέθηκε στη γραμματεία του Δικαστηρίου αυτού με γενικό και ειδικό αριθμό έκθεσης κατάθεσης δικογράφου 324/15-1-2021 και 211/15-1-2021 αντίστοιχα, προσδιορίσθηκε να συζητηθεί για τη δικάσιμο που αναγράφεται στην αρχή της παρούσας, δυνάμει της από 22-10-2021 πράξης του Προέδρου του Τριμελούς Συμβουλίου Διοίκησης του Πρωτοδικείου, και εγγράφηκε στο πινάκιο.
Κατά τη δικάσιμο που αναφέρεται στην αρχή της παρούσας η παραπάνω υπόθεση εκφωνήθηκε από τη σειρά του οικείου πινακίου και συζητήθηκε.
ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Ι. Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 7 § 2 του Κανονισμού (ΕΚ) 593/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 17ης Ιουνίου 2008 «για το εφαρμοστέο δίκαιο στις συμβατικές ενοχές» (Ρώμη Ι), οι συμβάσεις ασφάλισης που καλύπτουν μεγάλους κινδύνους, όπως ορίζονται στο άρθρο 5 στοιχείο δ΄ της Πρώτης Οδηγίας 73/239/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 24ης Ιουλίου 1973 «περί συντονισμού των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων που αφορούν την ανάληψη δραστηριότητος πρωτασφαλίσεως, εκτός της ασφαλίσεως ζωής, και την άσκηση αυτής», διέπονται από το δίκαιο που έχουν επιλέξει τα μέρη σύμφωνα με το άρθρο 3 του Κανονισμού. Σύμφωνα δε με το προαναφερόμενο στοιχείο δ΄ του άρθρου 5 της ως άνω Πρώτης Οδηγίας 73/239/ΕΟΚ, όπως αυτό προστέθηκε με το άρθρο 5 της Δεύτερης Οδηγίας 88/357/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 22ας Ιουνίου 1988 «για το συντονισμό των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων σχετικά με την πρωτασφάλιση, εκτός της ασφάλειας ζωής, και τη θέσπιση των διατάξεων που σκοπό έχουν να διευκολύνουν την πραγματική άσκηση της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών καθώς και για την τροποποίηση της οδηγίας 73/239/ΕΟΚ», μεγάλοι κίνδυνοι είναι, μεταξύ άλλων, οι κίνδυνοι που κατατάσσονται στον κλάδο 6 του σημείου Α του παραρτήματος της Πρώτης Οδηγίας 73/239/ΕΟΚ (στον οποίο υπάγονται τα πλοία, και συγκεκριμένα τα ποτάμια, λιμναία και θαλάσσια σκάφη) και αφορούν κάθε ζημία την οποία υφίστανται ποτάμια, λιμναία και θαλάσσια σκάφη. ΙΙ. Περαιτέρω, το αγγλικό δίκαιο της ναυτικής ασφάλισης περιέχεται κωδικοποιημένο στον Αγγλικό νόμο «περί θαλάσσιας ναυτικής ασφάλισης του 1906», γνωστό με την ονομασία “Marine Insurance Act 1906” (στο εξής : Μ.I.A. 1906), ο οποίος τροποποιήθηκε με το νόμο “Insurance Act 2015”, που τέθηκε σε ισχύ 18 μήνες από την ψήφιση του στις 12-2-2015 (ήτοι για περιπτώσεις που έλαβαν χώρα μετά τις 12-8-2016 – βλ. 23.2 αυτού), καθώς και στο κοινό δίκαιο (common law), εφόσον οι διατάξεις του δεν προσκρούουν σε ρητή διάταξη του ανωτέρω νόμου και στην αγγλική πρακτική (English practice), και ερμηνεύεται από τα αγγλικά δικαστήρια και τους άγγλους νομικούς συγγραφείς και ερμηνευτές του δικαίου, σε συνάρτηση και με τις σχετικές ρήτρες ασφάλισης σκαφών αναψυχής “Institute yachts clauses” από 1-11-1985 (ΕφΠειρ 604/2019 ΤΝΠ ΝΟΜΟS, βλ. σχετ. με τις πηγές του αγγλικού ναυτασφαλιστικού δικαίου το νομικό σύγγραμμα “Templeman its marine insurance, its Principles and Practice”, 6th ed, σ. 190-191). Επίσης, σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν τα συναλλακτικά ήθη, τα οποία ρυθμίζουν πολλά θέματα για τα οποία δεν υπάρχει ρητή πρόβλεψη στο νόμο, σε βαθμό μάλιστα τέτοιο ώστε αυτά να επικρατούν και όταν ακόμα υπάρχει έμμεση ρύθμιση από το νόμο (ΕφΠειρ 604/2019 ό.π.). Οι διατάξεις του ανωτέρω νόμου, Μ.I.A. 1906, ίσχυσαν αναλλοίωτες μέχρι την εισαγωγή του νεότερου (και γενικότερου) Insurance Act, ο οποίος αναδιατύπωσε βασικές αρχές του δικαίου της ιδιωτικής ασφάλισης, που βρίσκουν εφαρμογή τόσο στο κοινό δίκαιο (common law), όσο και στις θαλάσσιες ασφαλίσεις, επιφέροντας ουσιώδεις τροποποιήσεις στο νόμο ΜΙΑ 1906, ως προς την αρχή της υπέρτατης καλής πίστης, αλλά και ως προς τα warranties, ήτοι τις υποσχετικές εγγυήσεις του ασφαλισμένου, που υποδηλώνουν συμβατική δέσμευση (βλ. ΜΠρΠειρ 3232/2020 δημοσιευμένη στην ιστοσελίδα www.protodikeio-peir.gr). Ο ως άνω νόμος, Μ.I.A. 1906, εξακολουθεί να ισχύει (ΕφΠειρ 319/2018 δημοσιευμένη στην ιστοσελίδα www.efeteio-peir.gr, Clarke Malcolm/Soyer Baris, The Insurance Act 2015: A new Regime for Commercial and Marine Insurance Law, 2017, Bennett Howard, Ship safety, policy terms and the Insurance Act 2015, σε Θαλάσσια Ασφάλεια, Νομικά ζητήματα σχετικά με το πλοίο, το φορτίο και τον ανθρώπινο παράγοντα, σε Πρακτικά 9ου Διεθνούς Συνεδρίου Ναυτικού Δικαίου 2016, έκδ. ΔΣΠ 2016, σελ. 139 επ., Thomas, D. Rhidian, The Modern Law of Marine Insurance, vol. one, 2015, Α. Σινανιώτη – Μαρούδη, Ασφαλιστικό Δίκαιο, 2017, σελ. 260 – 264) και οι διατάξεις του έχουν αποκλειστική μεν εφαρμογή επί συμβάσεων που καταρτίστηκαν πριν την εισαγωγή του Insurance Act 2015, ισχύουν δε παραλλήλως, όπως τροποποιήθηκαν, και μετά από αυτήν σε κάθε περίπτωση ασφάλισης πλοίων ή πλωτών ναυπηγημάτων ή θαλασσίων μέσων, αδιακρίτως μεγέθους, τύπου και προορισμού, περιλαμβανομένων και των θαλαμηγών πλοίων και των σκαφών αναψυχής. Στην περίπτωση μάλιστα των τελευταίων η ασφάλιση, σχεδόν κατά κανόνα, παρέχεται με βάση ειδικούς όρους που περιλαμβάνονται στις «Ρήτρες του Ινστιτούτου της Ένωσης των Ασφαλιστών του Λονδίνου [Institute of London Underwriters] για την ασφάλιση σκαφών αναψυχής» (Institute Yacht Clauses) της 1ης-11-1985 (ΕφΠειρ 319/2018 ό.π., ΕφΠειρ 143/2015 ΤΝΠ ΝΟΜΟS). Σύμφωνα, λοιπόν, με τις διατάξεις των κατωτέρω αναφερομένων άρθρων του Μ.Ι.Α. 1906, που ρυθμίζει τις θαλάσσιες ασφαλίσεις και έχουν σχέση με την επίδικη διαφορά, ορίζονται τα εξής : 1) Η σύμβαση ναυτικής ασφάλισης αποτελεί σύμβαση, με την οποία ο ασφαλιστής αναλαμβάνει να αποζημιώσει τον ασφαλισμένο κατά τρόπο και σε έκταση, που συμφωνείται με αυτήν κατά ναυτικών κινδύνων, δηλαδή κινδύνων, που είναι συναφείς με τη ναυτική περιπέτεια (ορισμός ναυτικής ασφάλισης – άρθρο 1 Μ.Ι.Α. 1906). 2) Ασφαλιστικό συμφέρον έχει κάθε πρόσωπο που έχει συμφέρον στη ναυτική περιπέτεια. Ένα πρόσωπο έχει συμφέρον στη ναυτική περιπέτεια, όταν τελεί σε οποιαδήποτε έννομη ή πραγματική σχέση με την περιπέτεια ή με οποιοδήποτε περιουσιακό στοιχείο, που εκτίθεται σε κίνδυνο κατ’ αυτήν, και εκ του γεγονότος αυτού αυτός δύναται να ωφεληθεί από την ασφάλεια ή προσήκουσα άφιξη του ασφαλισμένου περιουσιακού στοιχείου ή δύναται να ζημιωθεί από την απώλεια, ζημία ή δέσμευσή του ή δύναται να γεννηθεί στο πρόσωπό του ευθύνη σε σχέση με αυτό (ορισμός ασφαλιστικού συμφέροντος – άρθρο 5 §§ 1 και 2 Μ.Ι.Α. 1906). 3) Ειδικά ένα πρόσωπο έχει συμφέρον στη ναυτική περιπέτεια, όταν τελεί σε οποιαδήποτε έννομη ή πραγματική σχέση με την περιπέτεια ή με οποιοδήποτε περιουσιακό στοιχείο, που εκτίθεται σε κίνδυνο κατ’ αυτήν και εκ του γεγονότος αυτού αυτός δύναται να ωφεληθεί από την ασφάλεια ή προσήκουσα άφιξη του ασφαλίσιμου περιουσιακού στοιχείου ή δέσμευσή του ή δύναται να γεννηθεί στο πρόσωπό του ευθύνη σε σχέση με αυτό (πότε το συμφέρον οφείλει να υφίσταται – άρθρο 6 § 1 Μ.Ι.Α. 1906). 4) Το ασφαλιστήριο δύναται να είναι αποτιμημένο ή μη αποτιμημένο. Αποτιμημένο είναι το ασφαλιστήριο, το οποίο προσδιορίζει τη συμφωνημένη αξία του ασφαλισμένου πράγματος, ενώ με την επιφύλαξη των διατάξεων του νόμου και εν απουσία απάτης η προσδιορισμένη με το ασφαλιστήριο αξία αποτελεί πλήρη απόδειξη μεταξύ του ασφαλιστή και του ασφαλισμένου της ασφαλιστέας αξίας του πράγματος, για το οποίο σκοπείται η ασφάλιση, ανεξαρτήτως του αν πρόκειται περί ολικής ή μερικής απώλειας (αποτιμημένο ασφαλιστήριο – άρθρο 27 Μ.Ι.Α. 1906). 5) Με την επιφύλαξη των διατάξεων του παρόντος νόμου και εφ’ όσον το ασφαλιστήριο δεν προβλέπει διαφορετικά, ο ασφαλιστής ευθύνεται για κάθε απώλεια, που έχει ως έγγιστα προκληθεί από ασφαλισμένο κίνδυνο αλλά, υπό την επιφύλαξη των προρρηθέντων, δεν ευθύνεται για οποιαδήποτε απώλεια μη έχουσα ως έγγιστα προκληθεί από ασφαλισμένο κίνδυνο (άρθρο 55 § 1 Μ.Ι.Α.). 6) Η απώλεια μπορεί να είναι είτε ολική είτε μερική. Οποιαδήποτε άλλη απώλεια, πλην της ολικής, όπως αυτή παρακάτω ορίζεται, αποτελεί μερική απώλεια. Μια ολική απώλεια μπορεί να είναι είτε πραγματική είτε τεκμαρτή (άρθρο 56 §§ 1 – 2 Μ.Ι.Α.). Πραγματική ολική απώλεια υπάρχει όταν το ασφαλισμένο πράγμα καταστρέφεται ή βλάπτεται κατά τρόπο που παύει να αποτελεί πράγμα του είδους που ασφαλίσθηκε ή εάν ο ασφαλισμένος στερείται ανεπανόρθωτα του πράγματος (άρθρο 57 Μ.Ι.Α.) 7) Το ποσό, το οποίο ο ασφαλισμένος δύναται να λάβει ως αποζημίωση για απώλεια από το ασφαλιστήριο, με το οποίο αυτός έχει ασφαλισθεί, στην περίπτωση μη αποτιμημένου ασφαλιστηρίου κατά την πλήρη έκταση της ασφαλιστέας αξίας ή στην περίπτωση αποτιμημένου ασφαλιστηρίου κατά την πλήρη έκταση της αξίας, που έχει ασφαλισθεί με το ασφαλιστήριο, καλείται το μέγεθος (ύψος) της αποζημίωσης (άρθρο 67 § 1 Μ.Ι.Α. 1906). Κατά το δίκαιο αυτό, επί σύμβασης ναυτικής ασφάλισης, η έννοια της οποίας δίνεται στην § 1 του ως άνω νόμου και αφορά στην κάλυψη του ασφαλισμένου από ζημίες ή απώλειες, που προκλήθηκαν από κινδύνους συναφείς με τη θαλάσσια περιπέτεια, ο ασφαλιστής, σε περίπτωση επέλευσης του κινδύνου και της εξαιτίας αυτού προκληθείσας ζημίας ή απώλειας υποχρεούται σε αποζημίωση του ασφαλισμένου. Εξάλλου, το περιεχόμενο κάθε σύμβασης ασφάλισης προσδιορίζεται από το ασφαλιστήριο, τα παραρτήματά του, όπως αυτά τροποποιούνται κατά κανόνα και συμπληρώνονται από συνήθως επισυναπτόμενους τυπικούς όρους με τη μορφή ρητρών του Ινστιτούτου των Ασφαλιστών του Λονδίνου για ασφάλιση σκαφών αναψυχής κ.λπ., άπαντα δε τα ανωτέρω απαρτίζουν την ασφαλιστική σύμβαση ως ενιαίο όλο (βλ. ΕφΠειρ 78/2021, ΕφΠειρ 350/2018 ΤΝΠ ΝΟΜΟS). Περαιτέρω, στη ρήτρα 9 των “Institute yachts clauses” από 1.11.1985 ορίζεται ότι “ΚΙΝΔΥΝΟΙ – Υποκείμενοι πάντοτε στις εξαιρέσεις αυτής της ασφάλισης: 9.1 Η ασφάλιση αυτή καλύπτει απώλεια ή ζημία στο ασφαλισμένο αντικείμενο, η οποία προκαλείται από 9.1.1. κινδύνους της θάλασσας, των ποταμών, των λιμνών ή άλλων πλεύσιμων υδάτων”. Η γενική έκφραση “εναντίον κινδύνων θαλάσσης” δεν περιλαμβάνει έναν απλό κίνδυνο, αλλά μια κατηγορία κινδύνων ακαθόριστης έκτασης. Η κατηγορία αυτή περικλείει κάθε είδους ναυτικά ατυχήματα πλοίων (ναυάγιο, βύθιση, προσάραξη κ.λπ.), όπως και κάθε είδους ζημία που προκλήθηκε στο πλοίο από επιζήμια ενέργεια της θάλασσας, πλην της συνήθους φθοράς από το ταξίδι ή από ενέργεια ή αμέλεια του ασφαλισμένου ως άμεσου αιτίου και καλύπτονται ασφαλιστικώς χωρίς άλλες προϋποθέσεις (επίδειξη δέουσας αμέλειας), σε αντίθεση με τους κινδύνους που αναφέρονται υπό 9.2 που καλύπτονται με την προϋπόθεση της μη επίδειξης αμελούς συμπεριφοράς. Τέλος, από τις ανωτέρω διατάξεις του Μ.Ι.Α. 1906 που δεν προσκρούουν στην αγγλική πρακτική και στους “Institute yachts clauses 1.11.1985” συνάγεται ότι τις υποχρεώσεις του ασφαλιστή απέναντι του ασφαλισμένου καθορίζει κατ’ αρχήν το ασφαλιστήριο ή τα ενσωματωμένα σε αυτό έγγραφα ή εκείνα στα οποία αναφέρεται το ασφαλιστήριο. Με την επιφύλαξη των διατάξεων του προαναφερθέντος νόμου και εφόσον το ασφαλιστήριο δεν προβλέπει διαφορετικά, ο ασφαλιστής ευθύνεται για κάθε απώλεια που έχει ως έγγιστα προκληθεί από ασφαλισμένο κίνδυνο αλλά, υπό την επιφύλαξη των προρρηθέντων, δεν ευθύνεται για οποιαδήποτε απώλεια μη έχουσα ως έγγιστα προκληθεί από ασφαλισμένο κίνδυνο. Ο ασφαλιστής δεν ευθύνεται για απώλειες αποδιδόμενες στην εκ προθέσεως (από δόλια ενέργεια) ανάρμοστη συμπεριφορά του ασφαλισμένου αλλά, εκτός εάν το ασφαλιστήριο προβλέπει διαφορετικά, ευθύνεται για κάθε απώλεια που έχει ως έγγιστα προκληθεί από ασφαλισμένο κίνδυνο, ακόμη και αν η απώλεια δεν είχε επισυμβεί χωρίς τη μη προσήκουσα ή αμελή συμπεριφορά του πλοιάρχου ή του πληρώματος. Επίσης, εάν το ασφαλιστήριο δεν ορίζει διαφορετικά, ο ασφαλιστής δεν ευθύνεται για φυσιολογική φθορά, φυσιολογική διαρροή και ζημία, ροπή προς ζημία, ή λόγω της φύσης του αντικειμένου της ασφάλισης ή για οποιαδήποτε άλλη ζημία που αιτιωδώς προκαλείται από αρουραίους ή τρωκτικά ή για οποιονδήποτε άλλη βλάβη στις μηχανές που δεν προκαλείται αιτιωδώς από θαλάσσιους κινδύνους (καλυπτόμενες και εξαιρούμενες ζημίες ή απώλειες – άρθρο 55 §§ 1 και 3 Μ.Ι.Α. 1906). Ειδικότερα, κατά την προαναφερόμενη διάταξη, ο ασφαλιστής είναι υπόχρεος για κάθε ζημία ή απώλεια, που εγγύτερη αιτία έχει αυτή, για την οποία υπάρχει ασφαλισμένος κίνδυνος. Δηλαδή, για τη θεμελίωση της εν λόγω ευθύνης του ασφαλιστή πρέπει να υπάρχει σύνδεση μεταξύ του ζημιογόνου γεγονότος, ήτοι του ασφαλισμένου κινδύνου, και της προξενηθείσας ζημίας, κατ’ εφαρμογή του κανόνος «causa proxima non remota spectatur». Κατά συνέπεια, η ζημία πρέπει να είναι το αποτέλεσμα της εγγυτέρας (proxima) προς αυτήν κειμένης αιτίας (causa), η οποία να αποτελεί ασφαλισμένο κίνδυνο. Γενικώς, όπου ο κίνδυνος περιγράφει μία αιτία, ως επί θαλασσίων κινδύνων (Perils of the sea), εναπόκειται στον ασφαλισμένο να αποδείξει ότι η απώλεια ή η ζημία, η αξιούμενη βάσει ενός ασφαλιστηρίου συμβολαίου, οφειλόταν σε ένα ασφαλισμένο κίνδυνο. Εάν ο ασφαλισμένος προβάλλει επαρκή αποδεικτικά μέσα για να αποδείξει ότι η απώλεια ή η ζημία πιθανόν προκλήθηκε από ασφαλισμένο κίνδυνο, αλλά ο ασφαλιστής διατυπώνει μια εναλλακτική θεωρία ως προς την αιτία, το ζήτημα θα αποφασισθεί βάσει των πιθανοτήτων και για να επιτύχει ο διάδικος, ο οποίος φέρει το βάρος της απόδειξης, πρέπει να αποδείξει ότι υπάρχει μία υπερέχουσα πιθανότητα (Preponderance of propability), η οποία στηρίζει την υπόθεση του. Αυτός δεν οφείλει να αποκλείσει όλες τις πιθανότητες των ισχυρισμών της άλλης πλευράς, απλώς πρέπει να αποδείξει ότι η δική του περίπτωση στηρίζεται σε μία υπερέχουσα πιθανότητα (ΕφΠειρ 358/2007 ΕΝαυτΔ 2007, σελ. 194). Στην προκειμένη περίπτωση, η ενάγουσα, με την κρινόμενη αγωγή, εκθέτει ότι είναι κυρία της υπό βρετανικής σημαίας ταχύπλοου θαλαμηγού ιδιωτικής αναψυχής («motor yacht») «…», με αριθμό νηολογίου …, την οποία ασφάλιζε στην εναγόμενη από το έτος 2012, δυνάμει του υπ’ αριθμό … ασφαλιστήριου συμβολαίου, το οποίο ανανεωνόταν έκτοτε επανειλημμένως κατ’ έτος και για τελευταία φορά δυνάμει της υπ’ αριθμό … πράξης ανανέωσης της εναγόμενης, για την περίοδο από 24-3-2019 έως 23-3-2020. Ότι, σύμφωνα με την ασφαλιστική σύμβαση και τις ανανεώσεις αυτής, η θαλαμηγός, με τη μηχανή, τον εξοπλισμό και τα λοιπά συστατικά και παραρτήματά της, ασφαλίσθηκε για ζημία ή απώλεια προκαλούμενη από θαλάσσιους κινδύνους εν γένει, μέχρι του συνολικού ποσού του 1.100.000 ευρώ, εκ του οποίου σε περίπτωση επέλευσης ασφαλιστικού κινδύνου ένα ποσό ύψους 5.500 ευρώ από το σύνολο της επιγενόμενης ζημίας θα επωμίζεται η ασφαλισμένη. Ότι, επίσης, με την ασφαλιστική σύμβαση συμφωνήθηκαν ρητά ως εφαρμοστέες, μεταξύ άλλων, οι Ρήτρες του Ινστιτούτου Ασφαλιστών Λονδίνου για την ασφάλιση σκαφών αναψυχής (Institute Yacht Clauses) της 1ης-1-1985 (με ρητή διαγραφή ορισμένων εξ αυτών), καθώς και η Ρήτρα επέκτασης ασφάλισης μηχανικών βλαβών του παραπάνω Ινστιτούτου (Institute Yacht Clauses Machinery Damage Extension Clause) της 1ης-1-1985, ενώ με ρητό όρο η εν λόγω σύμβαση συμφωνήθηκε να διέπεται από το αγγλικό δίκαιο και την αγγλική ασφαλιστική πρακτική, κάθε δε διαφορά προκύπτουσα από αυτήν συμφωνήθηκε να υπάγεται στην αρμοδιότητα των δικαστηρίων του Πειραιά. Ότι στις 6-10-2019 και περί ώρα 17:30 μ.μ., κατά την επιστροφή του σκάφους της από τις Σπέτσες, δύο (2) περίπου ναυτικά μίλια πριν την κατάπλευσή του στη μαρίνα ελλιμενισμού του στον Άγιο Κοσμά Αττικής, αιφνιδίως μειώθηκαν οι στροφές των μηχανών και η ταχύτητά του και ακούσθηκε ένας θόρυβος, με αποτέλεσμα ο πλοίαρχος να θέσει αμέσως τις μηχανές σε θέση «κράτει» για την αποφυγή περαιτέρω ζημίας, κατόπιν δε άμεσου ελέγχου που διενήργησε διαπίστωσε ότι ο θόρυβος προερχόταν από την αριστερή μηχανή και γι’ αυτό προσέγγισε τη μαρίνα και προσορμίσθηκε στην αποβάθρα ελλιμενισμού χρησιμοποιώντας μόνο τη δεξιά μηχανή, τον προωθητήρα πλώρης και ελάχιστες κινήσεις της αριστερής μηχανής. Ότι την επόμενη ημέρα, κάλεσε συνεργείο δυτών, το οποίο, μετά από καταδυτικό έλεγχο, στις 8-10-2019, διαπίστωσε ότι δύο (2) σχοινιά είχαν περιελιχθεί στην αριστερή προπέλα και τον ελικοφόρο άξονα του σκάφους. Ότι ενόψει του ότι ο θόρυβος της μηχανής εξακολουθούσε χωρίς καν το πλοίο να πλέει, κάλεσε την εταιρεία «….» για να προβεί σε έλεγχο της αριστερής μηχανής και της ρεβέρσας (μηχανισμού αναστροφής), και επειδή η εταιρεία αυτή δεν αναλάμβανε την εξάρμοση και επισκευή του μειωτήρα των στροφών της ρεβέρσας, απευθύνθηκε στην κατασκευάστρια εταιρεία στη Γερμανία «…», η οποία ανέλαβε ως υπεργολάβος της … την αποσυναρμολόγηση, έλεγχο, επισκευή και επανασυναρμολόγησή της. Ότι κατά τον έλεγχο του μειωτήρα διαπιστώθηκε ότι συνεπεία της θέσης των μηχανών σε θέση «κράτει» η σύνδεση του ενδιάμεσου άξονα «μπλόκαρε» για βραχύ χρονικό διάστημα, με περαιτέρω συνέπεια την υπερθέρμανσή του, και την ολίσθηση των δίσκων του συμπλέκτη που επέφερε υπερθέρμανση των μεταλλικών δίσκων, καθώς, επίσης, διαπιστώθηκαν φθορές στον εσωτερικό δακτύλιο του τριβέα και στα στοιχεία κύλισης των κυλίνδρων που προκλήθηκαν από μεταλλικά ρινίσματα που αποκολλήθηκαν από τον εξωτερικό δακτύλιο του τριβέα λόγω της συνεχούς επίδρασης που είχε στον τριβέα του άξονα κίνησης το τράβηγμα στον ελικοφόρο άξονα από τα σχοινιά που είχαν περιελιχθεί. Ότι συνεπεία επέλευσης του ως άνω ασφαλισμένου θαλάσσιου κινδύνου η ζημία την οποία υπέστη και για την οποία η εναγόμενη οφείλει να την αποζημιώσει ανέρχεται στο ποσό των 111.112,49 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. 24%, που αφορά : α) εργασίες αφαίρεσης και επανατοποθέτησης του μειωτήρα και μεταφοράς του στις εγκαταστάσεις αρχικά της … και ακολούθως, στην αλλοδαπή στην κατασκευάστρια εταιρεία, β) εργασίες εξάρμοσης, ελέγχου, επισκευής, βαφής και επανασυναρμολόγησης του μειωτήρα, γ) αγορά, των αναφερόμενων σε αυτήν κατ’ είδος, ποσότητα και τιμή μονάδας, ανταλλακτικών που χρησιμοποιήθηκαν για την επισκευή του μειωτήρα των στροφών της ρεβέρσας, δ) εργασία αφαίρεσης σχοινιών και ε) εργασίες ανοίγματος πατώματος σαλονιού της θαλαμηγού για την εξαγωγή της ρεβέρσας, όπως ειδικότερα έκαστο επιμέρους κονδύλιο εξειδικεύεται σε αυτήν. Ότι παρόλο που ειδοποίησε άμεσα την εναγόμενη περί της επέλευσης του ασφαλιστικού κινδύνου και η τελευταία με πολλαπλές αυτοψίες των τεχνικών της επιθεώρησε το σκάφος και τη μηχανή, αρνήθηκε να της καταβάλει την οφειλόμενη αποζημίωση, υποστηρίζοντας αβάσιμα ότι η αιτία της ζημίας δεν συνίσταται στην περιέλιξη του σχοινιού, αλλά σε φυσιολογική φθορά των εξαρτημάτων. Με βάση το ιστορικό αυτό ζητεί να υποχρεωθεί η εναγόμενη να της καταβάλει το ποσό των 111.112,49 ευρώ, με το νόμιμο τόκο υπερημερίας από την επίδοση της αγωγής μέχρι την πλήρη εξόφληση, να κηρυχθεί η εκδοθησόμενη απόφαση προσωρινά εκτελεστή και να καταδικασθεί η εναγόμενη στην καταβολή της δικαστικής της δαπάνης. Με αυτό το περιεχόμενο και αίτημα η αγωγή, η οποία : α) επιδόθηκε νόμιμα και εμπρόθεσμα κατ’ άρθρο 215 § 2 ΚΠολΔ (βλ. την υπ’ αριθμό …/21-1-2021 έκθεση επίδοσης της δικαστικής επιμελήτριας του Πρωτοδικείου Πειραιά …), β) για το αντικείμενό της καταβλήθηκε το αντίστοιχο τέλος δικαστικού ενσήμου (βλ. το υπ’ αριθμό … e-παράβολο της ΓΓΠΣ του Υπουργείου Οικονομικών, σε συνδυασμό με το από 9-6-2021 μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από την ΓΓΠΣ περί ολοκλήρωσης της πληρωμής), και γ) για το παραδεκτό της συζήτησής της προσκομίζεται το από 10-5-2021 πρακτικό περάτωσης αρχικής υποχρεωτικής συνεδρίας, κατ’ άρθρο 7 § 4 του Ν. 4640/2019, με τη συμμετοχή αμφοτέρων των μερών, ενώ η παράλειψη προσκόμισης της έγγραφης ενημέρωσης του νόμιμου εκπροσώπου της ενάγουσας από τον πληρεξούσιο δικηγόρο της για τη δυνατότητα επίλυσης της διαφοράς με διαμεσολάβηση, δεν συνεπάγεται το απαράδεκτο της συζήτησης, καθόσον ο σκοπός του νομοθέτη, ήτοι η ενημέρωση της ανωτέρω διαδίκου, έχει εκπληρωθεί και διασφαλισθεί, εν προκειμένω, μέσω της διενέργειας της υποχρεωτικής αρχικής συνεδρίας, παραδεκτά εισάγεται προς συζήτηση κατά την προκείμενη τακτική διαδικασία, ενώπιον του Δικαστηρίου αυτού, που είναι καθ’ ύλη (άρθρα 7, 9, 10 και 14 § 2 ΚΠολΔ), κατά τόπο (άρθρο 42 ΚΠολΔ), δυνάμει της συμπεριληφθείσας ρήτρας της ασφαλιστικής σύμβασης που θεμελιώνει την αποκλειστική δωσιδικία των Δικαστηρίων του Πειραιά, και λειτουργικά αρμόδιο λόγω της ναυτικής φύσης της διαφοράς (άρθρο 51 §§ 1 περ. α΄, 2, 3Α και 3Β περ. θ΄ Ν. 2172/1993), το οποίο έχει και διεθνή δικαιοδοσία προς εκδίκαση της προκείμενης διαφοράς [άρθρα 3 § 1 και 4 ΚΠολΔ, σε συνδυασμό με τις διατάξεις των άρθρων 1 § 1, 4 § 1, 63 § 1 και 66 § 1 του Κανονισμού (ΕΕ) 1215/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 12ης Δεκεμβρίου 2012 «για τη διεθνή δικαιοδοσία, την αναγνώριση και την εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις», ο οποίος εφαρμόζεται εφόσον ο εναγόμενος έχει την κατοικία ή την έδρα του σε κράτος μέλος, ανεξαρτήτως του που βρίσκεται η κατοικία του ενάγοντος (βλ. Ι. Δεληκωστόπουλο, Ζητήματα από την εφαρμογή του Κανονισμού 1215/2012 για τη Διεθνή Δικαιοδοσία και την Εκτέλεση Αποφάσεων, β΄ έκδ, § 2.37, σελ. 64-65)]. Περαιτέρω, ενόψει του ότι με την ένδικη αγωγή εισάγεται προς διάγνωση ιδιωτική διαφορά από διεθνή έννομη σχέση, δηλαδή σχέση με στοιχεία αλλοδαπότητας, λόγω της καταστατικής έδρας της ενάγουσας στην αλλοδαπή, αλλά και ως εκ του αντικειμένου της, που αναφέρεται σε θέματα διεθνούς ναυτικής ασφάλισης, ώστε να τίθεται ζήτημα εφαρμοστέου δικαίου (βλ. ΠΠρΠειρ 1336/1990 ΕΝαυτΔ 1991, σελ. 6), πρέπει να αναφερθεί ότι, στην προκειμένη περίπτωση, από την επισκόπηση του υπ’ αριθμό ανανέωσης 501729/2019 υπ’ αριθμό … ασφαλιστήριου συμβολαίου, που προσκομίζουν με επίκληση αμφότεροι οι διάδικοι, προκύπτει ότι αφενός συμφωνήθηκε μεταξύ τους η ασφάλιση πλοίων να διέπεται από το Αγγλικό δίκαιο και την αγγλική πρακτική, αφετέρου συμπεριλήφθηκαν οι Ρήτρες του Ινστιτούτου της Ένωσης των Ασφαλιστών του Λονδίνου για την ασφάλιση σκαφών αναψυχής (Institute Yacht Clauses) της 1ης-1-1985 (με ρητή διαγραφή ορισμένων εξ αυτών), ως προς την ερμηνεία και την εφαρμογή των οποίων εφαρμοστέο είναι, επίσης, το αγγλικό δίκαιο και η πρακτική. Επομένως, εφόσον η ένδικη σύμβαση ασφάλισης συγκαταλέγεται μεταξύ αυτών που καλύπτουν μεγάλους κινδύνους, καθόσον αφορά την ασφαλιστική κάλυψη απώλειας σε πλοίο (ταχύπλοο σκάφος), εφαρμοστέο ουσιαστικό δίκαιο, εν προκειμένω, τυγχάνει το Αγγλικό, ως το δίκαιο που επέλεξαν τα μέρη, σύμφωνα με τις προαναφερόμενες στην αρχή της παρούσας διατάξεις των άρθρων 7 § 2 και 3 § 1 του Κανονισμού (ΕΚ) 593/2008 (Ρώμη Ι). Σημειωτέον ότι ενόψει του ότι το Δικαστήριο αναζήτησε και ανηύρε, με δικές του ενέργειες, το περιεχόμενο των διατάξεων του ως άνω εφαρμοζόμενου αγγλικού δικαίου, που θεμελιώνουν την επίδικη διαφορά, δεν απαιτείται να διαταχθεί, κατ’ άρθρο 337 ΚΠολΔ, η απόδειξη του περιεχομένου του, το οποίο λαμβάνεται υπόψη αυτεπαγγέλτως. Κατόπιν αυτών, η αγωγή, την οποία η ενάγουσα θεμελιώνει στη σύμβαση θαλάσσιας ασφάλισης, είναι ορισμένη, απορριπτομένων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών της εναγόμενης, καθώς διαλαμβάνει όλα τα αναγκαία για τη θεμελίωσή της στοιχεία, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 118 αρ. 4 και 216 ΚΠολΔ, και νόμιμη, στηριζόμενη στις διατάξεις του αγγλικού ουσιαστικού δικαίου που παρατέθηκαν παραπάνω, καθώς και σε αυτές των άρθρων 346 ΑΚ, αναφορικά με το παρεπόμενο αίτημα περί επιδίκασης τόκων από την επίδοση της αγωγής [οι οποίοι κρίνονται κατά το δίκαιο του δικάζοντος δικαστηρίου (lex fori), βλ. ΕφΠειρ 342/2007 ΕΝαυτΔ 2007, σελ. 201], 176, 907 και 908 § 1 εδ. στ΄ ΚΠολΔ, όσον αφορά τα αιτήματα περί επιδίκασης δικαστικών εξόδων και κήρυξης της απόφασης προσωρινά εκτελεστής, τα οποία, επίσης, κρίνονται νόμιμα κατά το δίκαιο του δικάζοντος Δικαστηρίου (lex fori), λόγω του δικονομικού τους χαρακτήρα. Πρέπει, επομένως, να ερευνηθεί περαιτέρω ως προς την ουσιαστική της βασιμότητα.
Η εναγόμενη αρνείται αιτιολογημένα την αγωγή ελλείψει αιτιώδους συνάφειας μεταξύ της επικαλούμενης περιέλιξης των σχοινιών και της προκληθείσας ζημίας, ισχυριζόμενη ότι αυτή προκλήθηκε από φυσιολογική φθορά, σε συνδυασμό με την έλλειψη συντήρησης του μειωτήρα στροφών, κατά τα ειδικότερα εκτιθέμενα στις προτάσεις της, και περαιτέρω, προβάλλει ένσταση μη κάλυψης της ένδικης ζημίας βάσει ρητού όρου του ασφαλιστηρίου, άλλως της ρήτρας επέκτασης κάλυψης μηχανικών βλαβών λόγω της μη συντήρησης του μειωτήρα. Επικουρικά, δε, προβάλλει την ένσταση απαλλαγής της από την υποχρέωσή της προς αποζημίωση λόγω παράβασης ουσιωδών όρων εγγυητικών υποσχέσεων (warranties), διότι η αντίδικός της παραβίασε τον όρο περί συντήρησης των μηχανών του σκάφους και των συνδεδεμένων με αυτές μειωτήρων στροφών, άλλως λόγω ηθελημένης κακής διαχείρισης (willful misconduct), για τον ίδιο ως άνω λόγο. Οι ενστάσεις αυτές είναι νόμιμες, στηριζόμενες στους σχετικούς όρους στο ένδικο ασφαλιστήριο συμβόλαιο και στις διατάξεις των άρθρων 33, 35 και 55 του ΜΙΑ 1906, σε συνδυασμό με τη ρήτρα 9.2 του Ινστιτούτου Ασφαλιστών του Λονδίνου της 1-11-1985 για την ασφάλιση θαλαμηγών σκαφών. Επίσης, προβάλλει ένσταση απαλλαγής της ως προς τον Φ.Π.Α. επί της αιτούμενης αποζημίωσης, καθόσον η ασφαλισμένη, ως εμπορική εταιρεία, θα εκπέσει αυτού, η οποία πρέπει να απορριφθεί ως νομικά αβάσιμη, καθώς η ασφαλιστική αποζημίωση πρέπει να είναι πλήρης για την συγκεκριμένη ζημία που έχει ασφαλιστεί (Χατζηνικολάου – Αγγελίδου, Ιδιωτικό Ασφαλιστικό Δίκαιο, 2017, σελ. 193 – 194), η αποκατάσταση της οποίας προϋποθέτει την καταβολή Φ.Π.Α. επί των αγαθών και των υπηρεσιών που απαιτούνται για την αποκατάσταση της, η δε έκπτωση του Φ.Π.Α. γίνεται με διατάξεις δημοσίου δικαίου που εξαρτάται από τις τυχόν εισροές – εκροές του φορολογούμενου και είναι άσχετες με την προέλευση των χρημάτων (έσοδα ή είσπραξη ασφαλιστικής αποζημίωσης), πολλώ δε μάλλον με την υποχρέωση του ασφαλιστή να καταβάλει το ασφάλισμα. Τέλος, προβάλλει ένσταση απαλλαγής της ως προς το ποσό των 5.500 ευρώ για το επίδικο συμβάν, σύμφωνα με ειδικό όρο που περιλαμβάνεται στο ασφαλιστήριο συμβόλαιο, ένσταση που είναι νόμιμη, σύμφωνα με το σχετικό όρο του ασφαλιστηρίου και πρέπει να ερευνηθεί περαιτέρω κατ’ ουσίαν.
Από την εκτίμηση των με αριθμούς …/27-5-2021 και …/9-6-2021 ένορκων βεβαιώσεων των μαρτύρων … και … αντίστοιχα, που προσκομίζει με επίκληση η ενάγουσα και δόθηκαν ενώπιον της συμβολαιογράφου Πειραιά Βασιλικής Δαμαλίτου, μετά από προηγούμενη νόμιμη και εμπρόθεσμη κλήτευση της εναγόμενης, κατ’ άρθρο 422 § 1 ΚΠολΔ, (βλ. τις με αριθμούς …/24-5-2021 και …/3-6-2021 εκθέσεις επίδοσης της δικαστικής επιμελήτριας του Πρωτοδικείου Πειραιά … σε συνδυασμό με τις από 24-5-2021 και 3-6-2021 κλήσεις – γνωστοποιήσεις μαρτύρων του πληρεξούσιου δικηγόρου της ενάγουσας), της υπ’ αριθμό …/24-5-2021 ένορκης βεβαίωσης του μάρτυρα …, που προσκομίζει με επίκληση η εναγόμενη και δόθηκε ενώπιον της Ειρηνοδίκη Πειραιά Νεκταρίας Σμαΐλη, μετά από προηγούμενη νόμιμη και εμπρόθεσμη κλήτευση της ενάγουσας, κατ’ άρθρο 422 § 1 ΚΠολΔ, [βλ. την υπ’ αριθμό …/19-5-2021 έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή του Πρωτοδικείου Πειραιά … σε συνδυασμό με την από 18-5-2021 πρόσκληση – γνωστοποίηση μάρτυρα του πληρεξούσιου δικηγόρου της εναγόμενης (ως προς το νομότυπο της κλήσης προς παράσταση για ένορκη βεβαίωση την ίδια ημέρα σε διαφορετικές ώρες βλ. ΑΠ 771/2010 ΤΝΠ ΝΟΜΟS)], χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η υπ’ αριθμό …/2021 ένορκη βεβαίωση του ίδιου ως άνω μάρτυρα …, που δόθηκε ενώπιον της Ειρηνοδίκη Πειραιά Στυλιανής Φωτάκη, και προσκομίζει με επίκληση η εναγόμενη με το δικόγραφο της προσθήκης – αντίκρουσης προς αντίκρουση των επί των προτάσεων ισχυρισμών της ενάγουσας και δη των όσων κατέθεσαν οι προαναφερόμενοι μάρτυρές της με τις ως άνω ένορκες βεβαιώσεις τους, καθόσον η προσκόμιση ενόρκων βεβαιώσεων και αποδεικτικών μέσων με την προσθήκη επιτρέπεται μόνο προς αντίκρουση αυτοτελών ισχυρισμών και όχι πραγματικών περιστατικών (βλ. ΑΠ 616/2015 ΤΝΠ ΝΟΜΟS), όπως εν προκειμένω, νοούμενων ως τέτοιων (αυτοτελών ισχυρισμών) αυτών που τείνουν στη θεμελίωση ή παρακώλυση του ασκούμενου με την αγωγή, ένσταση ή αντένσταση, ουσιαστικού ή δικονομικού δικαιώματος (βλ. ΑΠ 127/2016 ΤΝΠ ΝΟΜΟS), και από όλα τα έγγραφα που οι διάδικοι νόμιμα προσκομίζουν με επίκληση και τα οποία λαμβάνονται υπόψη του Δικαστηρίου, είτε ως αυτοτελή αποδεικτικά μέσα (άρθρα 432 επ. ΚΠολΔ), είτε για τη συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων (άρθρα 336 § 3, 339 και 395 ΚΠολΔ), συμπεριλαμβανομένων : α) φωτογραφιών του σκάφους της ενάγουσας και των σχοινιών που περιελίχθηκαν στην προπέλα, που προσκομίζει η ενάγουσα, η γνησιότητα των οποίων δεν αμφισβητήθηκε (άρθρα 444 § 1 περ. 3, 448 § 2, 457 § 4 ΚΠολΔ), και β) της από 4-2-2020 έκθεσης επιθεώρησης της εταιρείας «…», την οποία προσκομίζει η ενάγουσα, της από 10-7-2020 έκθεσης πραγματογνωμοσύνης των ναυτικών επιθεωρητών και ασφαλιστικών ερευνητών … και … της ατομικής επιχείρησης «…» και του από 10-4-2021 ενημερωτικού σημειώματος επί της ως άνω έκθεσης των ίδιων ανωτέρω επιθεωρητών, που προσκομίζει η εναγόμενη, άπασες οι οποίες αποτελούν ιδιωτικές γνωμοδοτήσεις και εκτιμώνται ελεύθερα (άρθρα 340 και 390 ΚΠολΔ, βλ. ΟλΑΠ 8/2005, ΑΠ 858/2011 ΤΝΠ ΝΟΜΟS), όπως μερικά από αυτά αναφέρονται ιδιαιτέρως παρακάτω, χωρίς να παραλειφθεί κάποιο για την ουσιαστική διάγνωση της διαφοράς, αποδεικνύονται τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά : Η ενάγουσα είναι ιδιοκτήτρια της υπό βρετανικής σημαίας ταχύπλοου θαλαμηγού ιδιωτικής αναψυχής («motor yacht») «…», με αριθμό νηολογίου …, η οποία φέρει δύο δωδεκακύλινδρους κινητήρες κατασκευής MTU τύπου 12V396 TE94 και ήταν ασφαλισμένη στην εναγόμενη, δυνάμει του υπ’ αριθμό …/6-3-2019, με αριθμό πράξης ανανέωσης …, ασφαλιστήριου συμβολαίου κλάδου σκαφών, που καταρτίσθηκε μεταξύ των διαδίκων, για το χρονικό διάστημα από 24-3-2019 έως 23-3-2020, έναντι ασφαλιζόμενης αξίας 1.100.000 ευρώ, έναντι των κινδύνων ζημιών που αφορούν το σκάφος και τις μηχανές. Στις 6-10-2019 και περί ώρα 17:30 μ.μ., κατά την επιστροφή του ως άνω σκάφους της ενάγουσας από τις Σπέτσες, δύο (2) περίπου ναυτικά μίλια πριν την κατάπλευσή του στη μαρίνα ελλιμενισμού του στον Άγιο Κοσμά Αττικής, ο πλοίαρχος αισθάνθηκε ένα τράνταγμα με θόρυβο και παρατήρησε ότι μειώθηκαν οι στροφές αμφοτέρων των μηχανών και της ταχύτητάς του, με αποτέλεσμα άμεσα να θέσει τις μηχανές σε θέση «κράτει». Κατόπιν ελέγχου και αφού ακινητοποίησε το σκάφος διαπίστωσε ότι ο αριστερός κινητήρας ήταν η αιτία του συμβάντος και για το λόγο αυτό προσέγγισε τη μαρίνα και προσορμίσθηκε στην αποβάθρα ελλιμενισμού χρησιμοποιώντας μόνο τη δεξιά μηχανή και τον προωθητήρα πλώρης (bow thruster). Την επόμενη ημέρα, κάλεσε συνεργείο δυτών, το οποίο, μετά από καταδυτικό έλεγχο στον οποίο προέβη στις 8-10-2019, διαπίστωσε ότι δύο (2) σχοινιά είχαν περιελιχθεί στην αριστερή έλικα του σκάφους και τα αφαίρεσε. Παρόλα ταύτα, μετά από δοκιμή στην αριστερή μηχανή, παρατήρησε ότι ο θόρυβος της μηχανής εξακολουθούσε. Κατόπιν αυτών, η ενάγουσα κάλεσε την εταιρεία «….», που επί σειρά ετών προέβαινε σε συντήρηση των μηχανών του σκάφους, για να προβεί σε έλεγχο της αριστερής μηχανής και της ρεβέρσας (μηχανισμού αναστροφής). Η εν λόγω εταιρεία διαπίστωσε ότι ο θόρυβος προέρχεται από τη ρεβέρσα, επειδή, όμως, η ίδια δεν αναλάμβανε την εξάρμοση και επισκευή της, προχώρησε στις 18-11-2019 σε εξαγωγή του μειωτήρα από το σκάφος και ακολούθως, αυτός εστάλη στο εργοστάσιο της κατασκευάστριας εταιρείας στη Γερμανία, «…», η οποία ανέλαβε ως υπεργολάβος της την αποσυναρμολόγηση, έλεγχο, επισκευή και επανασυναρμολόγησή της. Με βάση την από 4-2-2020 έκθεση επιθεώρησης της παραπάνω αλλοδαπής εταιρείας: 1. κατά την αποσυναρμολόγηση της μονάδας μετάδοσης της κίνησης παρατηρήθηκαν τα εξής : γδάρσιμο των δίσκων σύμπλεξης βρέθηκε στο κάλυμμα της λεκάνης λαδιού, καθώς και μερικά μικρά μεταλλικά ρινίσματα, 2. κατά την αποσυναρμολόγηση του ενδιάμεσου άξονα διαπιστώθηκαν τα εξής: χρωματική αλλοίωση των δίσκων σύμπλεξης και μικρο – λακκούβες στον οδοντωτό τροχό εισόδου κίνησης, εκ των οποίων αυτές που εντοπίσθηκαν στο δόντι του γραναζιού είναι ιδιαιτέρως εμφανείς και μπορούν να θεωρηθούν αποφασιστικής σημασίας και αυτές που εντοπίσθηκαν στο κέντρο του δοντιού του γραναζιού και της κεφαλής είναι μεσαίας βαρύτητας, και 3. στον άξονα εισόδου κίνησης εντοπίσθηκαν ενδείξεις αναποδογυρισμένου υλικού και γι’ αυτό έγινε αποσυναρμολόγηση των κυλινδρικών τριβέων του έδρανου, όπου βρέθηκε ζημία στον εξωτερικό δακτύλιο. Ως αιτία δε της διακοπής λειτουργίας αναφέρεται ότι, με βάση τη δήλωση του πελάτη (ενάγουσας), εικάζεται ότι ο εξωτερικός άξονας μπλόκαρε προσωρινά από το περιστατικό της εμπλοκής σχοινιού με τον ελικοφόρο άξονα και πιθανότατα όταν έγινε αντιληπτό το κράτημα του άξονα, ένας χειρισμός «κράτει» προσπάθησε να ακινητοποιήσει το πλοίο όσο δυνατόν πιο γρήγορα για την αποφυγή περαιτέρω ζημιάς. Ότι σε αυτό τον χειρισμό, η σύζευξη του ενδιάμεσου άξονα πιθανότατα μπλόκαρε για βραχύ διάστημα, ο συμπλέκτης ολίσθησε ανάμεσα λόγω του υπερβολικού ηλεκτρικού φορτίου μικρής διάρκειας και αυτή η ολίσθηση των δίσκων σύμπλεξης εξηγεί την θέρμανση και την αυξημένη θερμοκρασία στους δίσκους επίστρωσης και τους δίσκους από χάλυβα. Ότι η ζημία στον εξωτερικό δακτύλιο του τριβέα, στον οδοντωτό τροχό εισόδου κίνησης και στους δίσκους σύμπλεξης, επίσης, οφείλεται στο περιστατικό ως αιτία της ζημιάς. Ότι η ζημιά στα εξαρτήματα αντιστοιχεί σε χαρακτηριστική μορφή ζημιάς που μια μικρής διάρκειας υπερφόρτωση επιδρά επί της μονάδας μετάδοσης της κίνησης και ότι, τέλος, κατά την εμπλοκή του σχοινιού, η ώθηση επί του ελικοφόρου άξονα προκάλεσε ένα συνεχή αντίκτυπο στον τριβέα του άξονα κίνησης, η οποία μπορεί πιθανότατα να είναι η αιτία της ζημιάς στον εξωτερικό δακτύλιο. Από την άλλη πλευρά, η εναγόμενη, η οποία αρνείται κατ’ αρχάς την ύπαρξη αιτιώδους συνάφειας μεταξύ του περιστατικού της εμπλοκής των σχοινιών στην αριστερή προπέλα και της ζημίας που υπέστη ο αριστερός μειωτήρας στροφών, ισχυριζόμενη περαιτέρω ότι η προκληθείσα ζημία οφείλεται σε συνήθη φθορά, σε συνδυασμό με την έλλειψη συντήρησης, προσάγει με επίκληση ανταποδεικτικά την προαναφερόμενη από 10-7-2020 έκθεση πραγματογνωμοσύνης των ναυτικών επιθεωρητών και ασφαλιστικών ερευνητών … και …, και το από 10-4-2021 ενημερωτικό σημείωμα επί της ως άνω έκθεσης των ιδίων, οι οποίοι αφενός επιθεώρησαν το σκάφος στη μαρίνα Αγίου Κοσμά, όπου ελλιμενιζόταν, έλαβαν δείγμα από τα λιπαντέλαια των μειωτήρων στροφών και παρέστησαν κατά τη διάρκεια διαφόρων εργασιών για την εξαγωγή του αριστερού μειωτήρα και την επανεγκατάστασή του, και αφετέρου μετέβησαν στη Γερμανία, στο εργοστάσιο όπου έγινε η αποσυναρμολόγησή του, η οποία έλαβε χώρα χωρίς την παρουσία τους καίτοι τούτο είχε ζητηθεί, και επιθεώρησαν τα εξαρτήματα του μειωτήρα. Από την επισκόπηση της έκθεσης αυτής προκύπτει ότι οι ανωτέρω πραγματογνώμονες διαπίστωσαν – κατά τα κρίσιμα στοιχεία που ενδιαφέρουν εν προκειμένω – εμφανείς φθορές στα δόντια του οδοντωτού τροχού, ήτοι του γραναζιού του άξονα εισόδου κίνησης του φορέα των δίσκων ανάποδα, οι οποίες έθεταν το εξάρτημα εκτός προδιαγραφών για την ομαλή λειτουργία του μειωτήρα στροφών, τοπική αλλοίωση του εξωτερικού κελύφους του τριβέα του άξονα εισόδου κίνησης του φορέα των δίσκων ανάποδα και στην περιφέρεια κύλισης των στοιχείων του τριβέα, αλλοιώσεις στα στοιχεία κύλισης του τριβέα, ρινίσματα μετάλλων στην εσωτερική επιφάνεια του καλύμματος του κάτω μέρους του κελύφους του μειωτήρα στροφών, καθώς και ήπιες τοπικές χρωματικές αλλοιώσεις στους δίσκους σύμπλεξης του ενδιάμεσου άξονα τόσο για την κίνηση του σκάφους πρόσω, όσο και ανάποδα. Από τις παραπάνω διαπιστώσεις, σε συνδυασμό με τα αποτελέσματα του εργαστηριακού ελέγχου των δειγμάτων λιπαντελαίου, για τους λόγους που ειδικότερα εκθέτουν, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η ισχυριζόμενη περιέλιξη σχοινιού στον αριστερό ελικοφόρο άξονα δεν αποτέλεσε την αιτία της ζημίας. Επιπλέον, ισχυρίσθηκαν ότι οι φθορές που διαπίστωσαν συνάδουν με φυσιολογική φθορά μετά την άνω των είκοσι ετών λειτουργία των μειωτήρων, σε συνδυασμό με την ελλιπή συντήρησή τους, με κυριότερη την παράλειψη της υποχρέωσης, βάσει των προδιαγραφών του κατασκευαστή, της γενικής αποσυναρμολόγησής τους (major overhaul /A5 maintenance) για τον γενικό έλεγχο και την αντικατάσταση των εξαρτημάτων τους με φθορές για χρονικό διάστημα άνω των τριών (3) ετών. Με βάση, ωστόσο, τα προσαγόμενα από τους διαδίκους αποδεικτικά μέσα το Δικαστήριο δεν δύναται να οδηγηθεί σε ασφαλή δικανική κρίση ως προς την αιτία πρόκλησης της ζημίας και ιδίως των φθορών στα δόντια του οδοντωτού τροχού του άξονα εισόδου κίνησης του αριστερού μειωτήρα και δη αν αυτή οφείλεται στην περιέλιξη σχοινιών στον ελικοφόρο άξονα της αριστερής προπέλας ή είναι αποτέλεσμα φυσιολογικής φθοράς ή άλλου λόγου, καθώς και για τον προτεινόμενο από τον κατασκευαστή ενδεδειγμένο χρόνο γενικής συντήρησης του μειωτήρα, και επειδή για τα ζητήματα αυτά, τα οποία ασκούν ουσιώδη επιρροή στην έκβαση της δίκης, απαιτούνται ειδικές γνώσεις επιστήμης, κρίνεται αναγκαίο να διαταχθεί η διενέργεια πραγματογνωμοσύνης, κατ’ άρθρο 368 § 2 ΚΠολΔ, κατά παραδοχή και ως βάσιμου του σχετικού αιτήματος της εναγόμενης με τις προτάσεις της. Πρέπει, επομένως, να διαταχθεί η επανάληψη της συζήτησης της αγωγής, κατ’ άρθρο 254 ΚΠολΔ (όπως το άρθρο αυτό ίσχυε πριν από την τροποποίησή του με το άρθρο 15 του Ν. 4842/2021 δεδομένου ότι η υπό κρίση αγωγή συζητήθηκε πριν από την έναρξη ισχύος του ανωτέρου νόμου, με βάση το άρθρο 120 αυτού, την 1η-1-2022), προκειμένου να διενεργηθεί πραγματογνωμοσύνη από πραγματογνώμονα που περιλαμβάνεται στον κατάλογο πραγματογνωμόνων που τηρείται στο Πρωτοδικείο αυτό, σύμφωνα με όσα ειδικότερα ορίζονται στο διατακτικό της παρούσας απόφασης. Οι διάδικοι υποχρεούνται να προσκομίσουν στον πραγματογνώμονα, που θα ορισθεί από το Δικαστήριο, όλα τα αποδεικτικά έγγραφα που επικαλούνται ή έχουν στη διάθεσή τους, έτσι ώστε ο τελευταίος με συγκεκριμένα στοιχεία να εκφέρει ασφαλή και τεκμηριωμένη γνώμη επί των κρίσιμων για την έκβαση της δίκης ζητημάτων. Διάταξη για δικαστικά έξοδα δεν διαλαμβάνεται στην παρούσα απόφαση, διότι αυτή δεν είναι οριστική.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Δικάζει αντιμωλία των διαδίκων.
Αναβάλλει την έκδοση οριστικής απόφασης.
Διατάσσει την επανάληψη της συζήτησης, προκειμένου να διενεργηθεί πραγματογνωμοσύνη, η οποία θα διεξαχθεί και θα προσκομισθεί με επιμέλεια του επιμελέστερου των διαδίκων.
Διορίζει πραγματογνώμονα τον … του …, Ναυπηγό, Μηχανολόγο Μηχανικό, κάτοικο … (οδός …), με τηλέφωνα επικοινωνίας … και …, ο οποίος περιλαμβάνεται στον κατάλογο πραγματογνωμόνων που τηρείται στο Πρωτοδικείο αυτό. Ο παραπάνω μέσα σε προθεσμία τριάντα (30) ημερών από την επίδοση σε αυτόν της παρούσας απόφασης πρέπει να δώσει το νόμιμο όρκο ενώπιον του Δικαστηρίου αυτού, σε ημέρα και ώρα που αρμοδίως θα ορισθεί. Στη συνέχεια, αφού λάβει γνώση των στοιχείων της δικογραφίας που είναι χρήσιμα για τη διεξαγωγή της πραγματογνωμοσύνης και ζητήσει τις απαραίτητες διευκρινίσεις ή πληροφορίες από τους διαδίκους, θα γνωμοδοτήσει με αιτιολογημένες σκέψεις ως προς τα κάτωθι θέματα : α) εάν η αιτία πρόκλησης της ζημίας στον αριστερό μειωτήρα στροφών του σκάφους της ενάγουσας και ιδίως οι φθορές στα δόντια του οδοντωτού τροχού του άξονα εισόδου κίνησης είναι η περιέλιξη σχοινιών στον ελικοφόρο άξονα της αριστερής προπέλας ή είναι αποτέλεσμα φυσιολογικής φθοράς ή άλλου λόγου και β) ποιος είναι ο προτεινόμενος από τον κατασκευαστή ενδεδειγμένος χρόνος γενικής συντήρησης του μειωτήρα στροφών του σκάφους, καθώς και να αποφανθεί επί οποιουδήποτε άλλου στοιχείου, το οποίο μπορεί να έχει κρίσιμη επιρροή στη διάγνωση της διαφοράς. Η έκθεση πραγματογνωμοσύνης, πλήρως αιτιολογημένη, θα κατατεθεί στη Γραμματεία του Δικαστηρίου αυτού μέσα σε προθεσμία τριάντα (30) ημερών από την επομένη της ημερομηνίας όρκισης του πραγματογνώμονα, και θα συνταχθεί προς τούτο σχετική έκθεση.
Κρίθηκε, αποφασίστηκε και δημοσιεύθηκε σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση, στο ακροατήριό του, στον Πειραιά, στις 25 Οκτωβρίου 2022 με απόντες τους διαδίκους και τους πληρεξούσιους δικηγόρους τους.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ